Inrichten met kleuren: leidraad voor de perfecte combinatie

De keuze van een kleur is nooit zomaar een toeval en moet dat ook nooit zijn. Riccardo Falcinelli, één van de meest succesvolle visual designers en artdirectors in Italië, weet hier alles van. In 2017 schreef hij een boek dat nu al tot de klassiekers behoort: Cromorama. Hoe kleuren onze kijk op de wereld hebben beïnvloed, waarin het belang van kleuren wordt onderzocht vanaf de oudheid tot aan het heden, om te begrijpen hoe de chromatische beeldvorming van onze moderne tijd tot stand is gekomen. Iedere kleur heeft een eigen betekenis: denk maar aan de jaarlijkse kleurkeuze van het Pantone Kleurinstituut, zoals het levendige en optimistische Living Coral van 2019 geïnspireerd door de koraalriffen, of het Ultra Violet, dat in 2018 synoniem stond voor vrijheid. Dit betreft niet alleen de wereld van de beeldende en filmkunst, maar ook het alledaagse leven. Juist daarom is het een fundamenteel aspect om bij het ontwerpen van onze leefomgeving te weten hoe we het juiste palet voor muren en meubels moeten kiezen, om harmonie en balans tussen alle onderdelen te krijgen.

In dit artikel ontdekken we hoe we met de juiste kleuren kunnen inrichten, geïnspireerd door creativiteit, maar ook met aandacht voor enkele altijd geldende “algemene regels” die ons voor simpele foutjes kunnen behoeden.

Het kleurenwiel en de kleurenschema's

Het inrichten met kleuren is niet alleen een kunst, maar een echte wetenschap, zozeer zelfs dat we het over een kleurentheoriehebben. Hoewel het een vrij uitgebreid en zeker boeiend onderwerp is, zullen we vooralsnog slechts enkele basisbegrippen in beschouwing nemen. Elke kleur kan op een specifiek punt van hetkleurenwiel worden geplaatst: deze ontstaat door de drie primaire kleuren (rood, blauw, geel) te mengen tot secundaire kleuren (ofwel oranje, groen en paars) die op hun beurt weer oorsprong geven aan de tertiaire kleuren (alle overige kleuren). Vervolgens kunnen de kleuren worden onderscheiden in tinten (een kleur gemengd met wit) en schakeringen (een kleur gemengd met zwart), of op basis van hun warmte, bijvoorbeeld in warme kleuren, koude kleuren en neutrale kleuren.

Het is mogelijk om in dit wiel een reeks kleurenschema's te herkennen, die nodig zijn om de juiste kleurencombinaties te vinden, zoals:

• Monochroom: één kleur in meerdere tinten en schakeringen.
• Analoog: kleuren die dicht bij elkaar liggen in het kleurenwiel.
• Complementair: kleuren die precies tegenover elkaar staan in het kleurenwiel.
• Driehoek: drie kleuren die altijd in de vorm van een driehoek tot elkaar staan in het kleurenwiel.

Voor ieder wat wils: de betekenis van kleuren

Afhankelijk van hun tint, helderheid, verzadigingspunt en combinaties roepen kleuren totaal verschillende gevoelens op, die het menselijke gedrag en emoties beïnvloeden. Door slechts één van deze factoren te veranderen, verandert de atmosfeer van een kamer aanzienlijk. Dit laat zien hoe levend kleuren zijn en “inwerken” op onze perceptie. Maar wat is nu hun betekenis en welke emoties brengen ze teweeg? Laten we ze samen bekijken in deze korte leidraad.

• Geel: is de kleur van de zon en dus van licht, warmte en vreugde. Warm geel past goed bij intense kleuren zoals donkerrood, blauw, zwart en groen, koud geel is perfect in combinatie met blauwgrijze, witte en warme blauwe kleuren.

• Oranje: een kleur die vitale energie en vrolijkheid uitstraalt, zonder te opdringerig of agressief te zijn. In de zachtere varianten doet het denken aan de herfst, de aarde of de warmte van een zonsondergang.

• Rood: staat voor liefde, overweldigende passie, maar ook voor intimiteit. Het is een krachtige kleur, die met uiterste zorgvuldigheid moet worden gebruikt, omdat het risico bestaat dat het andere kleuren overheerst en, als er geen goede balans is, te agressief kan overkomen. De ideale combinatie is met goud, wit of groen.

• Roze: is één van de trends van de laatste jaren, vooral de zachtroze variant. De meer gewaagde tinten, zoals fuchsia of felroze, moeten in kleine hoeveelheden worden gebruikt en passen goed bij donkergroen, blauw en grijs.

• Paars: verwijst naar spiritualiteit, maar ook naar vorstelijkheid en luxe, waardoor het een uitgesproken chique kleur is; het duidt ook op inspiratie en creativiteit.

• Blauw: wordt altijd geassocieerd met rust, betrouwbaarheid en kalmte, vooral in de meer lichtblauwe varianten die verfrissend, ontspannend en onbevangen zijn. Deze kleur is goed te combineren met de zachtere roze tinten of neutrale kleuren, zoals wit of grijs, maar ook met intensere kleuren, zoals geel, groen of rood.

• Groen: is bij uitstek de kleur van de natuur. Groen roept de balans, concentratie en frisheid van een nieuw begin op; het heeft de “kalmerende” eigenschap van blauw, met de energie van geel erin verwerkt. Over het algemeen wordt het gebruikt voor de badkamer of de keuken en gaat het goed samen met houten elementen of meubilair in de kleurschakeringen van dieprood, blauw, aarde, roze en roest.

• Grijs: is een neutrale kleur die aan moderniteit doet denken en die stijl, elegantie en professionaliteit uitstraalt. De laatste jaren is deze kleur steeds populairder geworden. Het past goed bij bijna alle kleuren, vooral roze, blauw en heldergroen.

• Bruin: met zijn natuurlijke en warme noten, die verbonden zijn met de aarde, brengt deze kleur betrouwbaarheid en authenticiteit over, waardoor iedere omgeving onmiddellijk gastvrijer aanvoelt.

• Wit: er gaat niets boven een total white om zuiverheid en luchtigheid uit te drukken en veel licht te creëren, waardoor het perfect is voor kleine ruimtes. Het is de non-kleur bij uitstek die de bijzonderheden van andere kleuren naar voren brengt en zich aanpast aan elke kleurschakering. 

• Crème of ivoor: de beste uitdrukking om de indruk die deze kleur uitstraalt te beschrijven, is “elegante rust”. 

• Zwart: verfijnd, elegant, formeel met een vleugje mysterie; het is een krachtige en uiterst invasieve kleur, en moet dus op een nauwkeurige manier gedoseerd worden.

Inrichten met kleuren: welke combinaties zijn het meest succesvol?

“Kleur is vaak een idee of een verwachting. Met andere woorden, bepaalde kleuren worden één met de voorwerpen waarop ze zijn aangebracht, zodat het moeilijk is om er anders over te denken”, zo schrijft Falcinelli in Cromorama. Voordat we onze binnenruimtes, maar ook buitenruimtes met kleuren inrichten, moeten we nadenken over het creëren van harmonie tussen de verschillende elementen waaruit ze bestaan, beginnend bij de muren, naar de vloer, tot aan het meubilair en de accessoires. Het meubilair moet desmaak en de persoonlijkheid van de mensen die er wonen weerspiegelen: de suggestie die altijd van toepassing is, is om aandacht te besteden aan het evenwicht en niet meer dan drie verschillende kleurschakeringen te gebruiken. Om creatieve inspiratie op te doen volgen hier een aantal nuttige tips.

Spelen met contrasten  

Of het nu om één enkele kamer gaat of het hele huis: hoe verder de kleuren uit elkaar liggen op het eerder genoemde kleurenwiel, des te groter het contrast wordt. Een voorbeeld? Geel met paars, zwart met wit, of rood met groen. Het advies is om één hoofdkleur te kiezen en vervolgens op het kleurenwiel de tweede kleur te kiezen die het verst van de eerste is verwijderd. Zo wordt er gespeeld met complementaire kleuren en kunnen er sfeervolle ruimtes vol persoonlijkheid worden gecreëerd, geschikt voor wie durft: uiteraard is deze combinatie perfect om specifieke elementen, zoals wanden of vloeren, onderling te combineren met bepaalde meubels. Of er kan één enkele wand, zoals de achterwand, met een sterke kleur worden geschilderd om vervolgens de complementaire kleur in een bank te gebruiken, vooral als de kamer lang en smal is.

De truc is altijd om niet te overdrijven, óók bij het uitproberen vanoptische contrasten. In dit geval worden de muren niet met één kleur geschilderd, maar met twee wisselende kleuren, waardoor er verticale of horizontale kleurbanden ontstaan: deze eenvoudige kunstgreep geeft beweging aan de kamer, waardoor er een unieke en ongebruikelijke, maar zeer hedendaagse en geraffineerde omgeving ontstaat. Welke kleuren kiezen? Eén felle kleur, zoals roze, geel of helder groen, afgewisseld met een neutrale kleur, zoals wit of grijs. Uiteraard moet het gekozen meubilair dan dezelfde kleurschakeringen hebben, om een onaangenaam resultaat uit te sluiten. Let ook op de tot beschikking staande ruimtes: onthoud dat horizontale strepen de ruimte breder maar tegelijkertijd lager doen lijken, terwijl verticale strepen een hogere indruk wekken.

Het licht-donker effect voor een tijdloze atmosfeer

Een andere mogelijkheid om met contrast te spelen is het afwisselen van licht en donker: voor een stijlvolle touch, die nooit uit de mode raakt, is zwart en wit natuurlijk altijd een goede keuze, maar de durfals onder ons kunnen proberen verschillende kleuren, eventueel met twee verschillende schakeringen, te combineren. Denk aansprankelend felroze met zacht pastelroze, of lichtblauw met een meer intensievere variant van blauw, ideaal voor een vintage woonkamer of een badkamer. Een andere tip is om te proberen meubilair te kiezen dat donkerder is dan de kleur van de vloer.

Warme en koude kleuren

Om een originele en moderne omgeving te verwezenlijken is het aangeraden om warme en koude kleuren met elkaar te combineren. Als kleuren zoals geel, rood en oranje, die een gezellige sfeer creëren, worden gecombineerd met een koud kleurenschema, zoals blauw, groen en paars – die zorgen voor een ruimtelijk en kalmerend effect – krijgt de kamer meteen een stabiele en evenwichtige uitstraling. Voor een chique en eigentijdse slaapkamer of woonkamer is het advies juist om een warme kleur te kiezen als overheersende kleur en die te combineren met koude tinten in het meubilair voor een gebalanceerd effect. 

Meubilair: monochrome en analoge kleuren

Wat is de beste manier om geschikte kleurencombinaties voor het meubilair te kiezen? Er zijn hiervoor diverse mogelijkheden, alhoewel er meestal twee belangrijke trends te onderscheiden zijn. De eerste is monochroom, dus de keuze voor één enkele kleur op de muren en de verwerking van diezelfde kleur in accessoires, daarbij spelend metnet iets andere nuances en tinten. Een tweede optie is om te proberen analoge kleuren te kiezen, ofwel kleuren die bij elkaar passen omdat ze naast elkaar in het kleurenwiel staan. Een voorbeeld? Een muur in gele pasteltinten past perfect bij een groene inrichting. Op dezelfde manier kan ook een buitenruimte veranderen in een plek met interessante kleurschakeringen. Zo geeft de keuze voor een pergola van dezelfde kleur als de buitenmuur van het huis een gevoel van harmonieuze samenhang. Daarnaast kan,door een contrasterende kleur te gebruiken, voor een opvallend decoratief effect worden gekozen. 

Zoals we eerder zagen, gaat er achter kleuren een complexe wereld van verschillende emoties, gevoelens, sferen en vibraties schuil. Voor het vinden van de juiste combinatie van meubilair, zowel binnen- als buitenshuis, volstaat het te experimenteren en de creativiteit de vrije loop te laten, want de mogelijkheden zijn eindeloos: bijvoorbeeld bij de pergola's van Pergotenda^® Corradi, die in elke kleur van de kleurenschaal kunnen worden gepersonaliseerd. Wat is uw ideale combinatie?